Ψυχική υγεία και ακαταλόγιστο

Παρατίθεται απόσπασμα από εργασία της σπουδάστριας Δ΄εξαμήνου Κοινωνικής Εργασίας του ΤΕΙ Πάτρας, Δημητρακοπούλου Κανέλλας, η οποία πραγματοποίησε την εργαστηριακή πρακτική της άσκηση σε Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης της ΚΛΙΜΑΚΑ...Θεωρούμε ότι έχει αξία και ενδιαφέρον να αποτυπώνονται οι απόψεις και να ακούγεται η φωνή νέων ατόμων και δη μελλοντικών επαγγελματιών υγείας γύρω από ζητήματα που αγγίζουν όλους μας…

«…Μέσα από την αναζήτηση και την καταγραφή των δεδομένων για την έννοια του ακαταλόγιστου, γίνεται κατανοητό πως η κοινωνική ομάδα των ψυχικά ασθενών είναι μια ομάδα ανθρώπων παραγκωνισμένη από την ίδια την κοινωνία μας. Φαινομενικά μοιάζει να προστατεύεται από τους νόμους τους Συντάγματος αλλά κατ’ ουσίαν κανένας από τους νόμους αυτούς δεν προβλέπει μέτρα προστασίας και δικαιοσύνης για τα συγκεκριμένα άτομα.
Υπάρχουν σημεία, στα οποία παρουσιάζεται έλλειψη στην πρόνοια για συγκεκριμένη και πιο σαφή μεταχείριση των ψυχικά ασθενών από τη δικαιοσύνη. Αν το ίδιο το κράτος δε μπορεί να καθορίσει τα όρια που χρειάζονται με σαφείς νόμους και κανόνες τότε ποιος είναι υπεύθυνος για την προστασία των δικαιωμάτων αυτών των ανθρώπων;
Άνθρωποι που χρειάζονται θεραπεία και μία συγκεκριμένη και εξειδικευμένη ιατρική μεταχείριση εισάγονται είτε σε ψυχιατρικά καταστήματα είτε σε σωφρονιστικά καταστήματα σαν κοινοί εγκληματίες μέχρι να αποφασίσει το δικαστήριο ή ο εκάστοτε υπεύθυνος ότι δεν αποτελούν πλέον κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια.
Δυστυχώς όμως πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους παραμένουν έγκλειστοι για πολλά χρόνια σε ψυχιατρεία χωρίς ποτέ να θεραπεύονται ώστε να είναι σε θέση να αφεθούν ελεύθεροι κι έτσι το δικαστήριο βασιζόμενο σε αυτή την κατάσταση επικαλείται τη δικαιολογία ότι αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια. Συνεπώς, όλο αυτό το σκηνικό διαιωνίζεται χρόνια και άνθρωποι χάνουν μια ζωή γιατί απλά η κοινωνία δεν είναι σε θέση να προστατεύσει και να προνοήσει για τα δικαιώματά τους…
Το ερώτημα που θα έπρεπε όλοι να θέσουμε στον εαυτό μας είναι πώς είναι δυνατόν ένα σαθρό σύστημα που στηρίζεται σε ασαφείς νόμους και κανόνες να είναι δίκαιο απέναντι σε τέτοιου είδους καταστάσεις;
Πολλές φορές έχουμε ακούσει να λέγεται ότι «ο δράστης είχε το ακαταλόγιστο» αλλά δεν ακούμε ποτέ τη διάγνωση ενός επιστήμονα-ψυχιάτρου ή τη διάρκεια της ποινής του. Είναι αρκετοί αυτοί που επικαλούνται το ακαταλόγιστο χωρίς στην πραγματικότητα να πάσχουν από καμία ψυχική ή άλλη διατάραξη, όπως τουλάχιστον προβλέπεται από το νόμο, με μόνο κίνητρο την ελάχιστη ποινή. Σαφώς οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, δε γνωρίζουν τις συνθήκες κράτησης σε ένα ψυχιατρικό κατάστημα.
Εν κατακλείδι, θα ήθελα να τονίσω πως αυτοί οι άνθρωποι, οι αποκαλούμενοι «ψυχικά ασθενείς», είναι συνάνθρωποί μας που «ρίχνονται» σε ψυχιατρεία ή ψυχιατρικές κλινικές και παραμένουν εκεί, ξεχασμένοι από την κοινωνία, το κράτος, από εμάς τους ίδιους.
Ας προσπαθήσουμε να κάνουμε την κοινωνία μας καλύτερη, χωρίς ταμπέλες στους λαιμούς των ανθρώπων, να αγωνιστούμε με όπλο την αγάπη και το δικαίωμα σε μια ισότιμη ζωή για όλους ώστε όλοι να έχουμε ίσες ευκαιρίες σε μια πιο ανθρώπινη ζωή».